Gisteren schreef ik over het prisoner’s dilemma en wat het is, vandaag wil ik daar nader op ingaan. Essentieel aan dit gedachte-experiment is namelijk het gebrek aan communicatie: de gevangenen mogen elkaar niet spreken, en ze moeten er dus op vertrouwen dat de ander doet wat het beste is.
Als de gevangenen — ik had ze Kim en Daan genoemd — goed bevriend waren, dan konden ze er misschien op gokken dat ze elkaar niet zouden bedonderen. Maar dan nog moet je maar hopen dat je makker geen fouten maakt. In de stress van de situatie kan het best zo zijn dat je bestie een verkeerde inschatting maakt. Communicatie is essentieel.
Waarom vind ik dit zo’n belangrijke kwestie? Omdat ik denk dat we met ons allen vaak in een Prisoner’s dilemma zitten. Omdat ik denk dat mensen bang zijn om te kiezen voor het algemeen belang als dat hun eigen belang in gevaar kan brengen. Vertrouwen is daarbij een belangrijke factor, en een gebrek aan communicatie ook.
In de tijd na de Tweede Wereldoorlog was er een sfeer van niets te verliezen, van gezamenlijke misere. Dat gaf een sfeer van vertrouwen. Dat zijn we kwijtgeraakt, en de populisten van de PVV, de VVD hebben daar hard aan meegewerkt. Dat is kwalijk en schadelijk, en in niemands belang.
Er is meer over te zeggen, onder andere over de vraag of mensen die voor zichzelf kiezen dat alleen maar doen omdat ze niet voor het nut van het algemeen durven te kiezen, of omdat het gewoon egoïstische eikels zijn. Maar dat is voor een ander moment.
Geef een reactie